ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ

Αγία Σοφία

Το επίτευγμα της Ορθοδοξίας και της αρχιτεκτονικής,

 το μνημείο της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς, τζαμί μετά από 86 χρόνια.

Η 24^η Ιουλίου 2020 μπορεί να χαρακτηριστεί μαύρη ημέρα για τον χριστιανισμό και τον πολιτισμό ή, σύμφωνα με την αντιπρόεδρο της γερμανικής Βουλής Κλαούντιας Ροτ, ημέρα κακοποίησης της θρησκείας και κήρυξης πολέμου στην κοσμική Τουρκία.

Η ναός της Αγίας Σοφίας σχεδιάστηκε από τους αρχιτέκτονες Ανθέμιο Τραλλιανό και Ισίδωρο Μιλήσιο και κατασκευάστηκε στα θεμέλια του ναού που είχε χτίσει ο Μέγας Κωνσταντίνος το 330 και ο οποίος είχε πυρποληθεί τρεις φορές.  

Τα θεμέλια του τέθηκαν στις 23 Φεβρουαρίου 532 και τα εγκαίνια έγιναν στις 27 Δεκεμβρίου 537 από τον Ιουστινιανό ο οποίος λέγεται ότι αναφώνησε « Δόξα τω Θεώ τω καταξιώσαντί με τοιούτον έργο επιτελέσαι. Νενίκηκά σε Σολομών.» 

Ο θρύλος λέει ότι για το χτίσιμο του ναού, διαστάσεων 77Χ72 μέτρων και ύψους 62 μέτρων με τον επιβλητικό τρούλο διαμέτρου 33 μέτρων, το οποίο ολοκληρώθηκε σε χρόνο ρεκόρ για την εποχή, εργάστηκαν περισσότεροι από 10.000 τεχνίτες και χρησιμοποιήθηκαν πανάκριβα υλικά όπως χρυσός, ασήμι, ελεφαντόδοντο, πολύτιμα πετράδια και μάρμαρα κόκκινα, τριανταφυλλιά και πράσινα από την Αίγυπτο, τη Φρυγία, την Κάρυστο και τη Μάνη.

Στο προαύλιο του ναού, ο οποίος χωρούσε 23.000 πιστούς και είχε 800 ιερείς, αναφέρεται ότι υπήρχε κρήνη στην οποία ήταν γραμμένη  η καρκινική φράση (φράση που διαβάζεται και από δεξιά προς τα αριστερά αποδίδοντας τις ίδιες λέξεις και νόημα)   «ΝΙΨΟΝΑΝΟΝΗΝΑΤΑΜΗΜΟΝΑΝΟΨΙΝ» (νίψον ανομήματα μη μόναν όψιν δηλ. ξέπλυνε τις αμαρτίες σου και όχι μόνο το πρόσωπό σου).

Στις 29 Μαΐου του 1453 ακούστηκε η κραυγή « Η Πόλις Εάλω» και η Κωνσταντινούπολης, η πόλης των Θρύλων, των Αγίων και των Αυτοκρατόρων έπεσε στα χέρια των Οθωμανών.

Με την άλωση η Αγία Σοφία λεηλατείται, υφίσταται τεράστιες καταστροφές με τις τοιχογραφίες να ασβεστώνονται εξαιτίας της ισλαμικής θεώρησης ότι η απεικόνιση του ανθρώπινου σώματος αποτελεί βλασφημία, βεβηλώνεται και μετατρέπεται σε ισλαμικό τέμενος.

Μετά την ίδρυση του σύγχρονου Τουρκικού Κράτους, ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, στα πλαίσια εκσυγχρονισμού της Τουρκίας και μετά από απόφαση του υπουργικού συμβουλίου στις 24 Νοεμβρίου 1934 μετέτρεψε το ναό από ισλαμικό τέμενος σε μουσείο.

Η Αγία Σοφία σαν μουσείο πλέον άνοιξε τις πύλες της την 1^η Φεβρουαρίου 1935.

Η UNESCO στις 6 Δεκεμβρίου 1985 ανακήρυξε την  Αγία Σοφία Μνημείο της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και από τότε κατέβαλε και εξακολουθεί να καταβάλει τεράστιες προσπάθειες για τη συντήρηση του ναού και την διάσωση των ψηφιδωτών του.

Δυστυχώς το Τουρκικό Συμβούλιο της Επικρατείας, υποτασσόμενο στην επιθυμία του προέδρου της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να υλοποιήσει τα γεμάτα εθνικό και θρησκευτικό φανατισμό σχέδιά του, αποφάσισε υπέρ της δυνατότητας μετατροπής της Αγίας Σοφίας σε τέμενος ακυρώνοντας το προεδρικό διάταγμα του Κεμάλ Ατατούρκ.

Στις 10 Ιουλίου ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν υπέγραψε διάταγμα με το οποίο η Αγία Σοφία μετατρέπεται σε τζαμί και ανήγγειλε ότι η πρώτη μουσουλμανική προσευχή θα πραγματοποιηθεί στις 24 Ιουλίου, ημερομηνία που η Τουρκία υπέγραψε την συνθήκη της Λωζάννης.

Κατά της μετατροπής, τόσο προ όσο και μετά την ανακοίνωσή της, τάχθηκαν  πολιτικές και θρησκευτικές αρχές εκφράζοντας χαλαρά όμως την αντίθεση και την ανησυχία τους. Η Ε.Ε, οι Η.Π.Α, η Ρωσία, η Γερμανία, η Γαλλία, ο Πάπας Φραγκίσκος, ο Πατριάρχης Μόσχας Κύριλλος, η Γερμανική Καθολική Διάσκεψη των Επισκόπων και η UNESCO συγκαταλέγονται σε αυτούς.

Η Αντίδραση του Οικουμενικού Πατριάρχη Βαρθολομαίου, της Εκκλησίας της Ελλάδος και των Ορθόδοξων Πατριαρχείων και Εκκλησιών ήταν έντονη.  

Είναι αξιοσημείωτο ότι κατά της μετατροπής τάχθηκαν και θρησκευτικοί ηγέτες του μουσουλμανικού κόσμου όπως ο Μεγάλος Μουφτής της Αιγύπτου Σαούκι Αλάμ (Shawki Allam), ο Ιμάμης του Μιλάνου και πρόεδρος της Ιταλικής Ισλαμικής Θρησκευτικής Κοινότητας Ιάια Παλαβιτσίνι, ο Σαγίντ Σιίντ (Sayyid Syeed) επικεφαλής της Islamic Society of North America (ISNA) δηλαδή της μεγαλύτερης μουσουλμανικής οργάνωσης των Η.Π.Α, ο Μουφτής της Κομοτηνής Χαλήλ Τζιχάντ και πολλοί άλλοι.

Στις 24 Ιουλίου 2020 έγινε η πρώτη προσευχή των μουσουλμάνων παρουσία του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.

Με ένα απίστευτα προκλητικό και κακόγουστο  σόου ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν αγνοώντας την διεθνή κοινότητα έκανε πράξη το μεγάλο του όνειρο να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τέμενος βεβηλώνοντας το σύμβολο της Ορθοδοξίας και ένα παγκόσμιο πολιτιστικό μνημείο.

Η εκκίνηση  υλοποίησης του μεγαλόπνοου σχεδίου του Ερντογάν για κυριαρχία στον σουνιτικό μουσουλμανικό κόσμο με την σύγχρονη ανασύσταση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας με την διοργάνωση αυτού του κακόγουστου σόου  φαίνεται ότι δεν ήταν έτσι όπως την σχεδίασε ο ίδιος αφού σε αυτό  δεν έδωσε το παρόν ούτε ένας ηγέτης μουσουλμανικού κράτους ( έλαμψαν δια της απουσίας τους ακόμα και οι στενοί σύμμαχοί του ηγέτες του Αζερμπαϊτζάν και Κατάρ), ο κόσμος έξω από την Αγία Σοφία ήταν πολύ λιγότερος του αναμενόμενου και πυροδότησε ένα παγκόσμιο κύμα αντιδράσεων.